Bron: Photofacts/Nando Harmsen
Als fotograaf ben je ze waarschijnlijk wel eens tegen gekomen; vage termen zoals DPI en PPI. Bijvoorbeeld wanneer je meedoet aan een fotowedstrijd. Maar wat is het en wat moet je ermee? Ontdek het in dit artikel.
Er is vaak nogal wat verwarring over het gebruik van resolutie, dpi en ppi. Deze termen komen we vooral tegen wanneer we een foto inzenden voor een wedstrijd, of wanneer er een foto voor print gebruikt gaat worden.
Het vervelende is, dat er vaak dingen gevraagd worden die nergens op slaan of die elkaar zelfs tegenspreken.
Het is moeilijk om een goed beeld te krijgen hoe het nu eigenlijk zit. Een foto vragen met de afmetingen in pixels en daarbij een dpi waarde heeft totaal geen zin. Toch zie ik dit vaak voorbij komen. Om het allemaal duidelijk te krijgen, heb ik dit artikel geschreven.
Inches en centimeters
Voor ik dit ga uitleggen moet ik eerst even vertellen dat, zoals zoveel dingen in fotografie, veel Engelse termen gebruikt worden. Dit geldt ook voor de ‘i’ in de term dpi en ppi. De ‘i’ staat voor de Engelse afstandsmaat inch.
Je spreekt dus van dots per inch, of pixels per inch. Dit kan het lastig maken, aangezien wij liever gebruik maken van het metrisch systeem met centimeters.
Dit betekent dat je het getal zo nu en dan moet omrekenen van inches naar centimeters. Dit doe je door inches te vermenigvuldigen met 2,54 of centimeters te delen door 2,54. Met andere woorden: 1 inch is gelijk aan 2,54 centimeter.
Oh ja, als we het dan toch over de Engelse term hebben; de naam dot in dots per inch betekent puntje.
Analoge resolutie: dots per inch (dpi)
De term dpi betekent dots per inch. Dit is een term die niets met digitaal te maken heeft en alles met analoge print technieken. Een print is namelijk een verzameling puntjes, ofwel dots.
Je kunt dit duidelijk zien als je een krantenfoto bekijkt, die uit heel weinig dots per inch bestaat.
Een krantenfoto van dichtbij. Je ziet de dots in dots per inch.
Hoe meer puntjes er per inch geprint worden, hoe hoger de resolutie van je print. Voor printwerk van hele hoge kwaliteit wordt vaak 300 dpi aangehouden.
Dit betekent dat de foto uit 300 puntjes (dots) per inch bestaat. Omgerekend naar centimeter is dit 118 puntjes. Reken maar na.
De digitale resolutie: pixels per inch (ppi)
De term ppi betekent dus pixels per inch, en dit geeft aan wat de resolutie is van een digitaal scherm, monitor of een sensor. Deze term heeft niets met analoge prints te maken en mag eigenlijk dus niet verward worden met dpi.
Met ppi werkt het overigens hetzelfde als bij dpi. Hoe meer pixels er per inch aanwezig zijn, hoe groter de resolutie. De digitale sensor in onze camera is misschien het duidelijkste voorbeeld, omdat we daar als fotograaf veel van horen en lezen. Hoe meer pixels er op de sensor zitten, hoe hoger de resolutie.
Om even met cijfers te werken, een 24 megapixel camera heeft 6.000 bij 4.000 pixels (6000 x 4000 = 24.000.000 pixels). Als dit een fullframe camera is, heeft de sensor een afmeting van 36 x 24mm, ofwel 3,6 x 2,4 centimeter. Als we dit omrekenen naar inch is dit: 1,42 x 0,95 inch (reken maar na).
Nu we weten hoeveel pixels er op de sensor zitten en hoe groot de sensor in inches is, kunnen we uitrekenen hoeveel ppi de 24 megapixel fullframe sensor is: 4225 ppi x 4210 ppi. Dit is best veel, vind je niet? Alleen hebben we weinig aan deze informatie.
Cameraresoluties vind je onder andere terug in de gebruiksaanwijzing van je camera.
Het wordt interessanter wanneer we hetzelfde doen met een computer monitor. Stel je hebt een 24 inch full HD monitor van 1920 x 1080 pixels.
Dit betekent dat je scherm een beelddiagonaal van 24 inch heeft, wat overeenkomt met een beeldafmeting van ongeveer 53 x 30 centimeter, ofwel 20,8 x 11,8 inch. De resolutie is dan ongeveer 92 ppi.
De pixels van een computer monitor. De resolutie van een dergelijk scherm is in ppi, en dit heeft niets met je foto te maken die je op je scherm ziet.
Neem je nu een 24 inch monitor met een 4K resolutie (3840 x 2160 pixels), dan heb je een resolutie van maar liefst 184 ppi. Met andere woorden, je ziet meer detail in je beeld. Van de andere kant, als je een full HD monitor van 32 inch hebt, hou je nog maar 69 ppi over.
Praktisch gebruik van ppi
Wat heb je nu aan al die getallen? Het is verwarrend en lastig, en het is niet duidelijk wat je ermee kunt. Voor ons als fotograaf heb je mijn inziens niets aan de term ppi en schermresoluties.
Het enige wat voor ons als fotograaf telt, is het aantal pixels als het op digitaal gebruik aan komt.
Ongeacht fysieke afmetingen van welk scherm dan ook, is het aantal pixels het enige wat van belang is. Een foto voor een full HD scherm heeft 1920 x 1080 pixels nodig om beeldvullend te zijn. Niet meer en niet minder.
Een foto voor een 4K scherm 3840 x 2160 pixels, niet meer en niet minder. Het maakt niet uit of je scherm 50 centimeter breed is, of een meter breed.
Gebruik je een foto voor internet, dan is meestal ergens tussen de 900 pixels en 2000 pixels breed voldoende. Het maakt dan niet uit hoeveel ppi het is. Het enige wat er toe doet is het aantal pixels, want dat bepaalt hoeveel van je scherm in beslag genomen zal worden door het beeld.
De foto van deze metal band was voor internet. Dit betekende dat ik de foto in 1000 pixels breed moest aanleveren, niet meer en niet minder. Dpi, of ppi doet er niet toe.
Hoe zit het dan met dpi?
Voor digitaal gebruik maakt de term ppi dus niets uit voor je foto, want het is een maat voor de monitor. De term dpi maakt ook niet uit, want die is voor analoge doeleinden. Alleen als je een foto voor print doeleinden wilt gaan gebruiken, zal de dpi een rol kunnen spelen.
Wil je een foto af laten drukken op 10 x 15 centimeter, dan is het belangrijk om te weten op welke resolutie er afgedrukt wordt. Dit bepaalt hoeveel pixels je beeld moet zijn.
Is de resolutie 300 dpi, omgerekend 118 dpcm (dots per centimeter), dan zal je foto 1180 x 1770 pixels moeten bedragen.
Is je foto bestemd voor bijvoorbeeld een krant, en ze vragen 50 dpi, dan heb je dus een foto van veel minder pixels nodig, een lagere resolutie dus. Met 50 dpi (20 dpcm) zou dezelfde foto nog maar 200 x 300 pixels nodig hebben.
De bestandsgrootte kan perfect ingesteld worden in bijvoorbeeld Photoshop, desgewenst met ppi instelling. Omdat er ppi genoemd wordt, is de resolutie in principe voor digitale doeleinden.
Je kunt dit vaak instellen in je software bij het exporteren, of het bij het veranderen van de maat, waarbij je het aantal centimeter moet ingeven met de dpi instelling. Of een ppi instelling, want die worden nog wel eens door elkaar gehaald.
Als je weet wat de afmeting wordt van je afdruk, en je weet de dpi waarde, dan kun je uitrekenen hoeveel pixels je foto moet hebben om dit te kunnen bereiken. Dat geldt voor kleine afdrukken, of enorme posters
Alles op een rijtje
Alleen als je foto afgedrukt wordt, bepaalt het opgeven van de hoeveelheid dpi en de afmetingen de hoeveelheid pixels van je foto.
Gebruik je een foto voor internet, dan is alleen de afmeting van de foto in pixels van belang, en doet resolutie (dpi of ppi) er helemaal niet toe.
Hou er rekening mee dat dpi en ppi vaak door elkaar gebruikt worden. Aangezien bij een echt afdruk één pixel per dot in dots per inch wordt gebruikt, is het redelijk veilig om deze twee door elkaar te gebruiken.
Ik hoop dat dit met dit epistel duidelijkheid heeft gegeven in het gebruik van deze verwarrende temen.