De witbalans (WB) bepaalt hoe realistisch de kleuren in je foto terugkomen. Als de kleuren niet correct worden weergegeven, komt dat doordat wit in verschillende lichtsituaties niet ‘echt’ wit is. Stel je de witbalans in, dan vertel je de camera wat wit is in een bepaalde lichtsituatie. Zo weet de camera hoe die de aanwezige kleurtemperatuur moet compenseren: de camera voegt bijvoorbeeld blauw toe als er sprake is van te veel geel licht.

Schiet in RAW en pas indien nodig later de witbalans aan

Wanneer je nog niet goed weet wanneer je welke witbalans instelt, kan je ervoor kiezen om de camera in te stellen op de automatische witbalans (AWB). Dit gaat meestal goed bij situaties met normaal daglicht, maar in andere lichtsituaties kan de camera nog weleens verkeerd de witbalans gokken. Daarom is het handig om in RAW te fotograferen, zodat je later in Lightroom of Photoshop de witbalans kan bijstellen.

Baal je er achteraf van dat de kleuren niet mooi zijn op je jpg-foto, dan kan je – als er een niet te extreme ingreep nodig is – met een bewerkingsprogramma nog wel de kleur corrigeren. Maar dit gaat vaak ten koste van de kwaliteit. Wanneer je in RAW fotografeert, kan je bij de verkeerde witbalans deze in Lightroom en Photoshop vaak beter aanpassen dan bij een jpg-bestand. Dit kan je doen door de lichtbron te veranderen, een andere Kelvinwaarde in te voeren, de temperatuur en kleurtint te wijzigen, of met het witbalans-pipetje een plek in de foto dat vijftig procent grijs is of wit te selecteren. In RAW de witbalans aanpassen, doe je zonder kwaliteitsverlies, omdat in het ruwe bestand de kleurinformatie was opgeslagen.

Kies naar de lichtsituatie een van de voorgeprogammeerde witbalansinstellingen

Naast de automatische witbalans heb je ook andere instellingen om de witbalans te bepalen. Afhankelijk van de lichtsituatie waarin je je bevindt, kun je kiezen voor de standen daglicht, schaduw, bewolkt, kunstlicht, fluorescerend en flits. Kunstlicht gebruik je bij (gloei)lamplicht, fluorescerend bij TL-licht in kantoren en ziekenhuizen bijvoorbeeld. Voor de rest spreekt het voor zich wanneer je welke instelling gebruikt. Door de camera op de goede witbalansstand te zetten, geef je aan hoeveel kleurcorrectie er moet plaatsvinden.

Maak gebruik van een grijskaart

Met de optie ‘custom’ kan je de witbalans nog accurater instellen. Voor deze instelling heb je wat meer tijd nodig, omdat je eerst een beeldvullende foto van een grijskaart moet maken. De grijskaart is met 18 procent grijs een neutrale tint, die je vervolgens kan instellen als de witbalans. In de handleiding staat hoe dit bij jouw camera werkt. De camera vergelijkt dan het resultaat met die neutrale tint en zoekt naar de juiste balans. De reden dat er niet voor een witkaart wordt gekozen, is omdat witbalans over kleur gaat en alle overbelichte delen van de foto dan wit worden. Bij gebrek aan een grijskaart kun je ook de binnenkant van je hand fotograferen.

Fotografeer met een kleurtemperatuurmeter

Een professionele fotograaf werkt meestal in de studio met een kleurtemperatuurmeter. Een kleurtemperatuurmeter laat je nauwkeurig zien wat de kleurtemperatuur is en hoeveel kleurcompensatie je nodig hebt om perfect wit te krijgen, waarna je dus de kleurtemperatuur in Kelvin (K) handmatig instelt. Hieronder staan een aantal verschillende voorbeelden van lichtsituaties met bijbehorende kleurtemperatuur:

1200 K: Kaarslicht
2400 K: Zonsondergang
2800 K: Gloeilamp
3200 K: Halogeenlamp
4000 K: TL-lamp
5000 K: Flitslicht
5600 K: Gemiddeld daglicht
6000 K: Middagzon
6500 K: Neutraal wit
7500 K: Schaduw

Een temperatuurmeter is duur en wordt daarom vooral door professionele fotografen gebruikt.